Scrofulose of koningszeer

In de doodsoorzakenregisters vinden we heel wat verschillende varianten van scrofulose terug: phtisie scrofuleuse, maladie scrofuleuse, carie scrofulose, fièvre scrofuleuse, affection scrofuleuse, etc.. Scrofulose is een ontsteking van de lymfeklieren in de hals. De ziekte is doorgaans een complicatie van tuberculose maar kan ook worden veroorzaakt door niet-tuberculeuze mycobacteria die onder andere voorkomen in besmette melk. Mensen die aan de ziekte lijden, ontwikkelen een grote massa in de hals die groeit in de loop der tijd. Het abces is pijnloos,…

0 Reacties
Scrofulose of koningszeer
Bramwell, Byrom Edinburgh, Constable, 1893 Atlas of Clinical Medicine. Bron: National Library of Medicine, National Institutes of Health, USA.

De mogelijkheden en beperkingen van doodsoorzakenclassificaties

Coördinatoren Angélique Janssens van het Amsterdamse doodsoorzakenproject en Isabelle Devos van het Antwerpse doodsoorzakenproject sloegen onlangs de handen in elkaar en stelden een themanummer samen voor het internationale tijdschrift Social History of Medicine. In de inleiding van dat nummer bespraken ze de mogelijkheden en beperkingen van doodsoorzakenclassificaties voor het begrijpen van de ontwikkeling van de sterfte in de late negentiende eeuw. In die periode vond de epidemiologische evolutie plaats en stierven mensen minder aan infectieziekten en meer aan ouderdomsziekten zoals…

0 Reacties

De brand in het Sint-Felixdepot, 1861

Het archief van de stad Antwerpen wordt, zoals velen onder jullie weten, bewaard in het Sint-Felixpakhuis. Dit indrukwekkende gebouw aan het huidige Willemdok deed in vroegere tijden dienst als pakhuis voor (koloniale) bulkgoederen zoals koffie, graan, huiden, thee en tabak. In december 1861, amper twee jaar nadat het pakhuis in gebruik werd genomen, ging het grotendeels in vlammen op. Kunnen de doodsoorzakenregisters helpen om de personen die het leven lieten tijdens de ramp te identificeren? De brand De brand begon…

0 Reacties
De brand in het Sint-Felixdepot, 1861
Brand van het Sint-Felixpakhuis en suikerraffinaderij De Viermolen, gravure door Joseph Vanhoof (© Felixarchief, Stadsarchief Antwerpen)

Sint-Antoniusvuur

De voorbije maanden gingen enkele van onze vrijwilligers aan de slag met het doodsoorzakenregister van de gemeente Zele. Het register van Zele biedt een interessant contrast met het Antwerpse register omdat het ons toelaat om een vergelijking te maken tussen stad en platteland. We zullen kunnen nagaan hoe en of het doodsoorzakenpatroon en de medische kennis in beide gebieden verschilde. In het doodsoorzakenregister van Zele doken alvast regelmatig doodsoorzaken op die we zelden tegenkwamen in de Antwerpse registers. Een vaak…

0 Reacties
Sint-Antoniusvuur
Hieronymus Bosch

Het doodsoorzakenregister van Maastricht

Auteur: Mayra Murkens Niet alleen in België worden prachtige databases met informatie over waar mensen aan stierven aangelegd, ook net over de grens in Nederlands Limburg is zo een rijke database gemaakt. In het Historisch Centrum Limburg te Maastricht werd ontdekt dat ijverige klerken van 1864 tot maar liefst 1955 nauwkeurig bijhielden waar elke Maastrichtse inwoner én bezoeker die in Maastricht was overleden, aan stierven. Hoewel in de negentiende eeuw de wens ontstond om overlijdensstatistieken bij te gaan houden, en…

0 Reacties
Het doodsoorzakenregister van Maastricht
Consultatiebureau Maastricht 1916 (© Fotocollectie GAM, nummer 14817, beeldbank HCL)